Alternatif Modeller Olarak Küreselleşme ve Yerel Ekonomik Kalkınma
Dünya hiçbir zaman Küreselleşmenin mümkün kıldığı kadar birbirine bağlı olmadı. Küreselleşme, beraberinde hızlı gelişmeler ve bilgi ve teknolojide inovasyonlar getirdi. Fakat, görünürde faydalı gözüken bu ekonomik model aynı zamanda adil dağıtım konusunda problemlere yol açtı ve bazı yerel bölgelerin hem ekonomik hem de kültürel kimliklerini kaybetmelerine sebep oldu. Yerel Ekonomik Kalkınma (YEK), Küreselleşmenin yarattığı bu sorunlara karşı bir model olmak üzere ortaya çıktı. Bu makale Küreselleşme ve Yerel Ekonomik Kalkınmadan bahsedecek ve şu an içinde bulunduğumuz durumda bu iki modelin sahip oldukları önemden, getirdikleri avantajlardan ve üstesinden gelmeleri gereken problemlerden gerçek hayattan YEK Projeleri örnekleri vererek açıklayacak.
Küreselleşme, teknolojik gelişme ve artan sınır ötesi ticaretin yönlendirdiği, ülkeler arasında ekonomilerin, kültürlerin ve nüfusların birbirine bağlılığını artmasını ifade eder. Ayrıca, uluslararası büyümenin sürekliliği için ittifaklar oluşturmaya ve geliştirmeye yatırım yapmaya teşvik eder. Küreselleşmenin ekonomik avantajları artan oranlarda açıkça görülmektedir. İşletmelerin gelişmesine olanak sunar, ucuz işgücü maliyetlerinden faydalanmalarını ve teknik uzmanlıktan yararlanmalarını sağlar. Aynı zamanda küreselleşme uluslararası ticareti teşvik eder, küreselleşmiş bir ithalat ve ihracat döngüsü aracılığıyla Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’’ya önemli ölçüde katkıda bulunur ve işletmeler iş fırsatları yaratır. Bu bağlamda ulusal ekonomileri olumlu yönde etkilediği ve yaşam standartlarını yükselttiğini söyleyebiliriz. Küreselleşme birçok ülkeye refah ve iş fırsatları getirdi; ancak özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında yarattığı ekonomik eşitsizliğin artmasındaki olumsuz etkileri göz ardı edilemez. Büyük şirketlerin iflası, 2008 mali krizi; düzensiz sermaye akışının olumsuz yönlerini ortaya çıkarmış, küreselleşme üzerinde daha fazla kontrol ihtiyacının farkına varılmasına yol açmış ve küreselleşmenin potansiyel düşüşünün sinyalini vermiştir.
Yerel Ekonomik Kalkınma, yerel devlet kurumlarının ve özel işyerlerinin beraber çalışarak bulundukları şehir, kasaba veya köy gibi belirli bir coğrafi bölgedeki ekonomiyi kalkındırma amaçlı yaptıkları projelere denir. Bu sistemin çalışma prensibi bu bölgedeki istihdamı ve ekonomik altyapının durumunu iyileştirip ekonomik büyüme ve gelişme için daha uygun bir durum yaratmayı hedefler. YEK’in önemli parçalarından birisi olan içsel büyüme teorisi en önemli yatırımın insan kaynaklarına yapılmasını savunur. YEK, Küreselleşmenin ortaya çıkardığı bazı sorunlara çözümler sunar. Yerel kaynakları değerlendirmeyi, çevre dostu politikalar izlemeyi, yenilikleri teşvik etmeyi, KOBİ’leri desteklemeyi, istihdamın artışını ve ekonomik büyüme ile toplumun kalkınmasını hedefler.
Yerel Ekonomik Kalkınma ve Küreselleşme farklı avantajları ve kısıtlamaları olan iki karşıt ekonomik modeldir. Küreselleşme daha geniş bir pazara açılmayı sağlar. Fakat küreselleşme tek başına bir toplumun ekonomik ilerleyişini sağlayamaz. Bir bölgenin kalkınması için yerel yönetim ve yerel paydaşlar tarafından desteklenebilecek yerel girişimlere ihtiyaç vardır. Ve bu girişimler de YEK projeleri yardımıyla sağlanabilir. Küreselleşme politikaları her bölge için aynı olsa da YEK politikaları her bölge için özel tasarlanır. İkisinden birine odaklanmak yerine iki politikadan da faydalanan bir ekonomik model, bölgesine en çok katkıyı sağlayacaktır.
Türkiye- Gaziantep ve Polonya-Pomorskie örneklerinde de görüldüğü gibi, yerel paydaşlar arasındaki bölgesel bağın kurulumu bu bölgenin ihtiyaçlarının ve kaynaklarının tespit edilmesine ve en uygun şekilde kullanılmasına öncü olmuştur. YEK’in bölgedeki özel doğal kaynakların, iş gücünün ve sorunların tespitini hedef alan analizleri sonucunda bu bölgenin güçlü yanlarına odaklanmayı sağlar. Bu sayede, yerel yönetimler çoğunlukla bölgelerin bireysel farklarını es geçen geniş ölçülü ekonomik planlara bağlı kalmak yerine bölgenin özelliklerine odaklanan detaylı bir kalkınma planı yaparlar. Fakat, sadece yerel ölçüde kalmak da bölgedeki işyerleri ve ekonomik ortam için açıdan faydalı değildir. Küreselleşme, işyerleri arasındaki rekabeti arttırmak için gereklidir. Küreselleşme ile birlikte yerel işletmeciler ve girişimciler küresel markete açılır ve ürünlerini diğer ülkelere ihraç ederler. Bütün bunların sonucu olarak, yereldeki ekonomi gelişir ve kalkınır. Özetlemek gerekirse, Yerel Ekonomik Kalkınma aşağıdan-yukarıya bir ekonomik büyüme yaklaşımına sahipken Küreselleşme yukarıdan-aşağıya bir büyüme sağlamaya odaklanır ve her ikisi de bölgenin ekonomik kalkınmasını sağlamak adına birlikte kullanılmalıdır.
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz: LED vs Globalization
Elif Peren Yıldız (Galatasaray Lisesi 11. Sınıf)
Leyla Dilek – (Pierre Loti Lisesi 12. Sınıf)
Mehmet Berk Meral – (Galatasaray Lisesi 12. Sınıf)